3011 werkstraffen afgesloten in 2020

In 2020 werden 3011 werkstraffen afgesloten. Dat blijkt uit het antwoord van Vlaams minister van Justitie Zuhal Demir (N-VA) op een parlementaire vraag van Vlaams volksvertegenwoordiger Maaike De Vreese (N-VA). “Door de coronamaatregelen vorig jaar moesten veel prestatieplaatsen voor een lange periode de deuren sluiten. Desondanks heeft minister Demir ervoor gezorgd dat er extra plaatsen werden gevonden bij o.a. verschillende steden, Natuur en Bos, Natuurpunt en de Kringloopwinkel. Daarnaast werden er ook extra justitieassistenten ingezet om de uitvoering van de werkstraffen te garanderen. Door out-of-the box te denken is de minister erin geslaagd het verlies aan werkstrafplaatsen te beperken. Ik doe hierbij een extra oproep aan organisaties, steden en gemeenten om zich hiervoor te engageren”, zegt De Vreese.

Wie een werkstraf krijgt, moet gratis arbeid verrichten op een bepaalde prestatieplaats zoals bij een overheidsdienst of vzw. Net zoals in vorige jaren werden de meeste werkstraffen afgesloten in de provincie Antwerpen: in 2020 waren die goed voor bijna een derde van het totaal aantal werkstraffen. Het alternatieve strafsysteem wordt het meest gebruikt voor verkeersovertredingen (1 201), eigendomsdelicten (596) en drugsdelicten (534). Uit de cijfers blijkt dat jongeren tussen 18 en 25 terug de meeste werkstraffen kregen (38 %).

Gevolgen coronacrisis

In 2020 (3 011) zijn er minder werkstraffen afgesloten dan in 2019 (3 750) en 2018 (3 799). Dat komt door de maatregelen die sinds maart 2020 van kracht zijn om het coronavirus onder controle te krijgen. Organisaties die werkstraffen omkaderen hebben voor lange periode de deuren moeten sluiten en plooiden zich bij heropening grotendeels terug op hun corebusiness en eigen personeel, dit mede door de gezondheidsrisico’s verbonden aan de toelating van externen. Desondanks werden de werkstraffen, zoals in vorige jaren, voor drie vierde volledig uitgevoerd. De redenen voor het niet slagen van een werkstraf zijn zeer divers. Soms ligt dat effectief aan de werkgestrafte zelf en dan zal het parket pro rata voor het gewerkte deel toch nog de vervangende straf uitspreken zoals o.a. een boete of gevangenisstraf. Soms vragen de werkgestraften zelf de vervangende straf aan, omdat ze bijvoorbeeld zelf werk gevonden hebben en in dat kader de boete kunnen betalen.

“Het systeem van de werkstraffen zal binnenkort hervormd worden. Zo zal men ervoor zorgen dat er een gebiedsdekkend aanbod is met de nodige aandacht voor minder evidente regio’s. Ook zal men inzetten op de mogelijkheden van weekend- of avondwerk. Door corona is het aantal werkstrafplaatsen afgenomen. Ik roep daarom organisaties, steden en gemeenten op om in te gaan op de vraag van Minister Demir om extra prestatieplaatsen te creëren zodat we een inhaalbeweging maken en alle opgelegde werkstraffen ook effectief worden uitgevoerd. Dat is zeer belangrijk om het gevoel van straffeloosheid binnen onze samenleving en bij slachtoffers te voorkomen en een duidelijk signaal te geven aan daders”, besluit De Vreese.